၂၁ ရာစု စာကြည့်တိုက်မှူး

၂၁ ရာစုနှစ်တွင် စာကြည့်တိုက်များ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ပုံစံများသည် သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာခဲ့ပေသည်။ ၁၉ ရာစု ကုန်ခါနီးနှစ်များနှင့် ၂၀ ရာစုနှစ်များ၏ အစောပိုင်းနှစ်များတွင် စာကြည့်တိုက် ဆိုသည်မှာ အသုံးများသည် ဖြစ်စေ၊ အသုံးနည်းသည်ဖြစ်စေ စာအုပ်စာတမ်းများ မှန်သမျှကို ထိန်းသိမ်းထားရှိပြီး၊ စာကြည့်တိုက် အသုံးပြုသူတို့ မခိုးမဝှက် နိုင်ရန်၊ လိုအပ်သော အပိုင်းကို စာအုပ်စာတမ်းများမှာ ဆုတ်ဖြဲခြင်း မပြုနိုင်စေရန်၊ စာအုပ်စာတမ်းများ ရေရှည်ခံရန် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ အစရှိသည်တို့ကိုသာ အဓိကထား လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပေသည်။ စာကြည့်တိုက် အသုံးပြုကြသူအများစုသည်လည်း ဗဟုသုတရှာရုံသက်သက်သာဖြစ်ကြပြီး၊ အထူးသဖြင့် ကျောင်း/ တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်များ တွင် ကျောင်းသူကျောင်းသား အများစုသည် စာမေးပွဲနီးသည်အခါတွင်သာ ဆိတ်ငြိမ်ရာ ဖြစ်သည့် စာကြည့်တိုက် စာဖတ်ခန်းကို လာရောက် စာကျက်မှတ်ကြသည့် အသုံးချမှုမျိုးသာ များခဲ့ကြပေသည်။

၂၀ ရာစုနှစ် အနှောင်းပိုင်းနှစ်များတွင် နည်းပညာများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုနှင့်အညီ စာကြည့်တိုက်များ အပါအဝင် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးမှုအရှိန်အဟုန်များ လျှင်မြန်လာခဲ့သည်။ ထိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြောင်းလဲမှုများက စာကြည့်တိုက်မှုးများ ၏ အခန်းကဏ္ဍ အရေးပါမှုကို လူအများ အသိအမှတ်ပြုလာခဲ့ကြရသည်။

တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသော အခြေအနေများနှင့်အညီ စာကြည့်တိုက်မှုးများ၏ ခန်းကဏ္ဍသည်လည်း စာအုပ်များ ကို ထိန်းသိမ်းသူများမျှသာ ဖြစ်ခဲ့ရာမှ, သတင်းအချက်လက်များကို စီမံခန့်ခွဲပေးသည့် မန်နေဂျာ များ (information managers) အဖြစ်သို့ ပြောင်းခဲလာခဲ့ကြရပေသည်။ စာကြည့်တိုက်မှုးများသည် အသိပညာစီမံခန့်ခွဲသူ၊ သတင်း အချက်အလက် သိပ္ပံပညာ၊ ဒီဂျစ်တယ်၊ အီလက်ထရွှန်နစ်နည်းပညာ စသည့် ခေတ်မီနည်းပညာများကို ကျွမ်းကျင် တတ်မြောက်ရန် လိုအပ်လာပေသည်။

“စာကြည့်တိုက်ဆိုသည်မှာ ကြီးထွားနေသော သက်ရှိဇီဝရုပ်တစ်ခု” ဖြစ်သည်ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံသား စာကြည့်တိုက် ဂုရုကြီး ရမ်ဂါနသန် ၏ ‘စာကြည့်တိုက်သိပ္ပံပညာ ဥပဒေသများ’ တွင် ပြုစုထားသကဲ့ သို့ ၊ ၂၁ ရာစုခေတ် စာကြည့်တိုက်တွင် စာကြည့်တိုက်အသုံးပြုသူများ၏ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက်မှာ သာမန် စာအုပ်စာတမ်းများနှင့် မလုံလောက်တော့ပေ၊ ကြီးထွားလာနေသော ခေတ်မီနည်းပညာများနှင့် တပြေးညီ အမှီလိုက်နိုင်ရေးအတွက် စာကြည့်တိုက်များသည် ကွန်ပျူတာများ, နည်းပညာများကို ဖြည့်ဆည်း အသုံးပြုနေ ကြရပြီ ဖြစ်ပေသည်။

စာကြည့်တိုက်ပညာ ဘာသာရပ်တွင်လည်း ယခင်က စာကြည့်တိုက်သိပ္ပံပညာ (Library Science) မှသည် စာကြည့်တိုက် နှင့် သတင်းအချက်အလက် သိပ္ပံပညာ ( Library and information Science), ယင်းမှ တစ်ဖန် စာကြည့်တိုက်နှင့် သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာ ( Library and Information technology) ဟူ၍ အမည်က အစပြောင်းကာ နည်းပညာရပ်များကို စာကြည့်တိုက်ပညာတွင် ပေါင်းစပ်သင်ကြားပေးနေကြရပေသည်။

သို့ဖြစ်၍ ၂၁ ရာစုနှစ်တွင် စာကြည့်တိုက်မှုးများနှင့် လွတ်ကင်းသည့် ပညာရပ်နယ်ပယ်ဟူ၍ မရှိသလောက် ဖြစ်ခါ ၊ ပညာရပ်နယ်ပယ်တိုင်းတွင် အလွန်အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပတ်သက်နေရပြီဖြစ်ရာ၊ လူသားများ အပါအဝင်၊ သက်ရှိ သက်မဲ့ လောကကြီးတစ်ခုလုံး သာယာဝပြောသော ကမ္ဘာကြီး တည်ဆောက်ရေးတွင် စာကြည့်တိုက်မှုးများသည် လွန်စွာအရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင် နေပြီ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုလိုက်ရပါတော့သည်။

ဦးခင်ထွန်း
အငြိမ်းစား လ/ထ ညွှန်ကြားရေးမှူး ၊
နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန
စာကြည့်တိုက်ပညာဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာ (၁၉၇၈) ၊
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်